Công nghệ cũng "bó tay" nếu con người cố tình làm ẩu

Vấn đề là làm sao để việc chống “đạo văn” trở thành ý thức, trách nhiệm tự thân của những người tham gia.

Nhiều trường đại học đã áp dụng phần mềm chống “đạo văn”, đồng nghĩa với việc sẽ không khó để phát hiện ra những nội dung sao chép. Tuy nhiên, trong trường hợp học viên hay người hướng dẫn cố tình cho qua thì công cụ này cũng vô nghĩa. Vấn đề là làm sao để việc chống “đạo văn” trở thành ý thức, trách nhiệm tự thân của những người tham gia.
Cong nghe cung "bo tay" neu con nguoi co tinh lam au
Chống “đạo văn” phải trở thành ý thức, trách nhiệm của mỗi người. 
Phần mềm chỉ là công cụ
Là một trong những trường áp dụng sớm nhất phần mềm phát hiện “đạo văn”, ĐH Kinh tế Quốc dân đã triển khai trong toàn trường quy trình rà soát các luận văn, luận án từ cử nhân tới tiến sĩ để phát hiện mức độ sao chép. “Phần mềm phát hiện “đạo văn” rất hiệu quả, tuy nhiên, chúng tôi vẫn nhấn mạnh với cán bộ giảng viên, đây chỉ là công cụ còn có ngăn chặn được “đạo văn” hay không cần phụ thuộc vào ý thức của cán bộ và học viên” - ông Vũ Trọng Nghĩa, Trưởng phòng Truyền thông, ĐH Kinh tế quốc dân cho biết.
Theo đó, trường này yêu cầu giảng viên tuân thủ đúng quy trình rà soát tài liệu từ học viên, ký xác nhận đảm bảo không vượt quá tỷ lệ sao chép trong khuôn khổ. Sinh viên, học viên đều phải nộp bản mềm luận văn cho giảng viên. Nếu đối chiếu phát hiện sao chép thì bắt buộc phải loại bỏ... “Bên cạnh đó, bản thân giảng viên phải tự bảo vệ uy tín của mình, tránh tình trạng xuê xoa, bỏ qua cho học viên thay vì nghiêm khắc yêu cầu học viện không được “đạo văn”. Cần ý thức đây là uy tín của cán bộ khi hướng dẫn nghiên cứu sinh có những công trình nghiên cứu chất lượng”.
Bàn về tình trạng thả lỏng, để xảy ra “đạo văn” tràn lan hiện nay, GS.TS Phạm Tất Dong, Phó Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam cho rằng, nguyên nhân chính vẫn là từ người thầy. “Thầy không chịu đọc nội dung học viên, nghiên cứu sinh nộp. Thầy cũng không đọc tài liệu liên quan đến lĩnh vực mình hướng dẫn. Thiếu kiến thức lại buông lỏng, thả nổi cho học viên tự làm, chỉ cần số lượng để lấy danh tiếng thay vì chất lượng... Với ý thức như vậy thì phần mềm chống “đạo văn” cũng chẳng đem lại hiệu quả gì” - GS.TS Phạm Tất Dong phân tích.
“Nhờn” vì thiếu chế tài
Ông Nguyễn Văn Hiền, Trưởng phòng Hành chính tổng hợp, ĐH Sư phạm Hà Nội cho rằng, “án” kỷ luật áp dụng với 5 thành viên thuộc Hội đồng đánh giá luận văn thạc sĩ Trần Văn Hải và giảng viên hướng dẫn đã ở mức cao nhất trong khung quy định. Tuy nhiên, bình luận về mức phạt này, nhiều người cho rằng, việc tạm dừng một năm vẫn quá nhẹ. Riêng với học viên, sinh viên bị phát hiện “đạo văn”, việc thu hồi bằng, thậm chí là đuổi học đã được áp dụng ở nhiều nước nhưng ở Việt Nam, tình trạng nhân nhượng, bỏ qua khiến nhiều người cố tình vi phạm.
Trả lời phóng viên Báo ANTĐ, Chánh Thanh tra Bộ GD-ĐT Nguyễn Huy Bằng thừa nhận, chế tài xử phạt đối với hành vi “đạo văn” vẫn còn nhẹ với cả người hướng dẫn lẫn người thực hiện. “Bộ trưởng Bộ GD-ĐT đã yêu cầu Thanh tra, Vụ Pháp chế cùng các đơn vị liên quan rà soát, bổ sung chế tài đối với cả học viên và cán bộ hướng dẫn làm luận văn, luận án thạc sĩ, tiến sĩ trong trường hợp đạo văn” - ông Nguyễn Huy Bằng khẳng định.
Bên cạnh đó, lỗ hổng trong quản lý đối với số lượng đề tài hướng dẫn của mỗi giảng viên cũng là nguyên nhân dẫn tới chất lượng đề tài nghiên cứu thạc sĩ, tiến sĩ kém, sao chép lẫn nhau, không đem lại hiệu quả thực tế.
GS.TS Phạm Tất Dong cho biết, trên quy định mỗi giáo sư không được hướng dẫn quá 5 đề tài cùng một thời điểm, tiến sĩ cùng một lúc được hướng dẫn không quá 3 đề tài. Tuy nhiên, việc kiểm soát số lượng này đối với các trường, các viện lại không khả thi nếu giảng viên không tự giác thực hiện. Việc ôm đồm quá nhiều đề tài hướng dẫn cùng lúc khiến chất lượng các công trình nghiên cứu không đảm bảo.
Thực tế này còn có hệ quả từ kinh phí chi cho giảng viên khi tham gia hướng dẫn nghiên cứu sinh. “Mức chi thấp nhưng trường không thể quyết định chi ngoài khung quy định” - ông Nguyễn Văn Hiền cho biết.
Thực tế, để làm luận văn, luận án, các nghiên cứu sinh đều phải bồi dưỡng cho các thầy như một luật bất thành văn vì khoản chi trong khung quy định của Nhà nước quá ít. Việc nhận khoản bồi dưỡng này cũng khiến cán bộ dễ cả nể, bỏ qua cho nghiên cứu sinh trong quá trình làm luận văn, luận án.
Rõ ràng, với công cụ trong tay, để phát hiện “đạo văn”, cán bộ, giảng viên hướng dẫn làm luận văn, luận án đã có phương tiện để ngăn chặn tình trạng sao chép tràn lan. Tuy nhiên, ý thức cao về uy tín, thương hiệu bản thân cùng trách nhiệm với người nghiên cứu, với đối tượng được hưởng thụ kết quả nghiên cứu là điều mà các cán bộ hướng dẫn cần đặt lên hàng đầu chứ không chờ phải đến khi có chế tài xử lý kỷ luật từ cơ quan quản lý.

Thực hiện các giải pháp đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững

Chiều 22/1, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII (Đại hội Đảng 12) của Đảng làm việc tại Hội trường tiếp tục thảo luận về các văn kiện.

Thuc hien cac giai phap dua dat nuoc phat trien nhanh, ben vung
Đồng chí Đỗ Hoàng Anh Tuấn, Thứ trưởng Bộ Tài chính trình bày tham luận. (Ảnh: TTXVN) 
Chiều 22/1, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng (Đại hội Đảng 12) làm việc tại Hội trường tiếp tục thảo luận về các văn kiện. Đồng chí Trương Tấn Sang, Ủy viên Bộ Chính trị khóa XI, Chủ tịch nước điều hành phiên thảo luận.
Phiên họp buổi chiều đã có 11 đại biểu thuộc các đoàn đại biểu, các đảng đoàn, ban cán sự đảng, cơ quan: Đảng bộ thành phố Hải Phòng, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Tòa án nhân dân tối cao, Bộ Y tế, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Đảng bộ thành phố Cần Thơ, Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa, Bộ Tài chính, Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh, Đảng bộ tỉnh Điện Biên, Ủy ban Kiểm tra Trung ương phát biểu tham luận.
Các ý kiến tập trung vào thảo luận về các giải pháp vận dụng sáng tạo học thuyết về chủ nghĩa xã hội vào công cuộc xây dựng và phát triển đất nước; đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế; cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh, đẩy mạnh thu hút đầu tư, tạo bước đột phá về kinh tế, xã hội; vận dụng ba đột phá chiến lược để xây dựng nền y tế Việt Nam hướng tới công bằng, hiệu quả và phát triển; cải cách tư pháp, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao; phát triển văn hóa, xây dựng con người Việt Nam; đổi mới và hoàn thiện hệ thống chính trị, phát huy khối đại đoàn kết toàn dân tộc, bảo đảm quốc phòng an ninh, tăng cường hoạt động đối ngoại; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát kỷ luật Đảng, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng trong giai đoạn mới.
Tái cơ cấu ngân sách nhà nước, đáp ứng mục tiêu phát triển nhanh và bền vững
Trên cơ sở đánh giá về thực trạng kết quả thực hiện chủ trương tái cơ cấu ngân sách nhà nước, thực hiện Nghị quyết Đại hội XI của Đảng, trong tham luận về chủ đề "Tái cơ cấu ngân sách nhà nước giai đoạn 2016-2020, đáp ứng mục tiêu phát triển nhanh và bền vững của đất nước," Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn cho rằng quan điểm, mục tiêu và kiến nghị các giải pháp cần được nhấn mạnh hơn trong Nghị quyết Đại hội đối với giai đoạn 2016-2020 về phát triển và cơ cấu lại ngân sách nhà nước.
Để đảm bảo cơ cấu ngân sách hướng tới phát triển, cần bổ sung các chỉ tiêu liên quan đến cơ cấu ngân sách để đảm bảo ngân sách bền vững, phấn đấu cơ cấu thu ngân sách 80% là thu từ nội địa; các khoản thu từ dầu thô, thuế nhập khẩu, bán quyền sử dụng đất giảm hơn 5% trong tổng thu ngân sách.
Nếu đạt được cơ cấu này mới đảm bảo được ổn định và phát triển về ngân sách trong tình hình giá dầu thô biến động hiện nay và đáp ứng được yêu cầu hội nhập quốc tế bởi hiện nay, Việt Nam thực hiện cắt giảm 11.600 dòng thuế, đến hết năm 2015 đã cắt được 8.300 dòng thuế.
Cần tiết kiệm trong thu chi thường xuyên để dành ngân sách cho đầu tư phát triển. Thay vì dành cho đầu tư và trả nợ chỉ khoảng 12% hiện nay, hướng phấn đấu phục hồi lại ở mức độ 20-25% vào năm 2020.
Về cơ cấu chi, tốc độ chi cho đầu tư phát triển phải tăng nhanh hơn chi thường xuyên và đảm bảo cơ cấu chi vào khoảng 24-25% so với tổng chi ngân sách nhà nước. Đồng thời cơ cấu lại chi thường xuyên dưới 60%; đảm bảo bội chi cả giai đoạn 2016-2020 bình quân dưới 4% để đảm bảo được nợ công dưới 65%, đảm bảo tính bền vững của ngân sách.
Kiến nghị các giải pháp, Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn cho rằng cần đổi mới thể chế, nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế... đồng thời cải cách toàn diện, triệt để, mạnh mẽ thủ tục hành chính, tất cả thủ tục hành chính liên quan đến doanh nghiệp để tạo môi trường cạnh tranh về kinh doanh phát triển để tạo nguồn thu bền vững.
Theo Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn cần đưa ra yêu cầu mục tiêu hoàn thành nhiệm vụ xã hội hóa, giao quyền tự chủ đầy đủ, nhất là tự chủ về tài chính cho khối đơn vị sự nghiệp công, sao cho đối với ngành y tế trước năm 2018 và ngành giáo dục trước năm 2019 phải tự chủ được tối thiểu 80%, tiếp tục dồn nguồn lực cho vùng sâu, vùng xa, đối tượng nghèo, cận nghèo nhưng với vùng đô thị có điều kiện phải tập trung xã hội hóa ngay.
Thứ trưởng Bộ Tài chính nhận định cần phát triển thị trường tài chính, tăng chuyển động vốn để doanh nghiệp huy động trực tiếp từ nền kinh tế thông qua thị trường chứng khoán, bớt lệ thuộc vào tình hình tín dụng.
Thực hiện phấn đấu hoàn thành cổ phần hóa, sắp xếp lại doanh nghiệp nhà nước, thực hiện giải pháp phát triển doanh nghiệp dân doanh, nghiên cứu xây dựng luật khuyến khích phát triển doanh nghiệp dân doanh, xây dựng chính sách thuế và cơ cấu tính thuế riêng cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, xây dựng cơ chế và các quỹ khuyến khích phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ thay cho cơ chế quỹ bảo lãnh tín dụng doanh nghiệp vừa và nhỏ hiện nay chưa thực sự đi vào cuộc sống.
Tiếp tục đổi mới, hoàn thiện hệ thống chính trị
Thuc hien cac giai phap dua dat nuoc phat trien nhanh, ben vung-Hinh-2
Đồng chí Đỗ Thị Hoàng, Phó Bí thư thường trực tỉnh ủy Quảng Ninh trình bày tham luận. (Ảnh: TTXVN) 
Qua thực tiễn của Quảng Ninh, đồng chí Đỗ Thị Hoàng, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy đã làm rõ thêm về nội dung "Tiếp tục đổi mới, hoàn thiện hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở."
Đại biểu cho biết: sau khi phân tích những hạn chế, yếu kém, làm rõ nguyên nhân, yếu tố tác động về tổ chức, bộ máy, cơ chế vận hành, năng lực lãnh đạo, hiệu lực quản lý và tổ chức thực hiện của các tổ chức trong hệ thống chính trị, Quảng Ninh đã tập trung chỉ đạo xây dựng và thực hiện quyết liệt đề án đổi mới phương thức lãnh đạo, nâng cao năng lực sức chiến đấu của các tổ chức Đảng, thực hiện tinh giản bộ máy, biên chế.
Đảng bộ tập trung chỉ đạo thực hiện quyết liệt các nhóm giải pháp mang tính đột phá: Nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng; sắp xếp, tổ chức bộ máy tinh gọn, giảm đầu mối, tránh trùng chéo; cải cách hành chính theo hướng tách dần dịch vụ công ra khỏi quản lý nhà nước đáp ứng yêu cầu nhân dân; mở rộng dân chủ, công khai, minh bạch trong công tác lựa chọn, đánh giá bổ nhiệm cán bộ; nâng cao hiệu quả quản lý tài chính, đổi mới cơ chế phân bổ ngân sách; thực hiện tinh giản biên chế, cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức.
Chia sẻ những bài học kinh nghiệm của địa phương, đồng chí Đỗ Thị Hoàng nhấn mạnh: Kết quả đạt được chưa nhiều nhưng là quyết tâm của cả hệ thống chính trị của Quảng Ninh, thể hiện ở tư tưởng chủ động dám nghĩ dám làm, dám chịu trách nhiệm, không ngại khó, không cầu toàn, vừa làm vừa rút kinh nghiệm, điều chỉnh, bổ sung, hoàn thiện, những việc chưa có quy định nhưng thực tế đòi hỏi cần mạnh dạn đề xuất và thực hiện thí điểm.
Kết quả đó là bài học phát huy sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị, sự đồng tình ủng hộ của nhân dân, tranh thủ sự quan tâm chỉ đạo, giúp đỡ của lãnh đạo Đảng và Nhà nước, các bộ, ban, ngành Trung ương.
Đó là bài học về sự chủ động, linh hoạt sáng tạo, quyết liệt bảo đảm hài hòa lợi ích của nhân dân và doanh nghiệp; thực hiện đồng bộ các giải pháp đổi mới phương thức lãnh đạo, nâng cao năng lực sức chiến đấu của tổ chức Đảng, gắn với sắp xếp tổ chức bộ máy, thực hiện cải cách hành chính và tinh giảm biên chế, cơ cấu lại đội ngũ cán bộ và đảng viên.
Từ những thực tiễn của địa phương, Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh đề xuất một số giải pháp để triển khai thực hiện có hiệu quả hơn Nghị quyết Đại hội XII của Đảng. Theo đó, cần tăng cường phân cấp triệt để về quản lý tổ chức bộ máy, biên chế gắn với thiết lập cơ chế kiểm tra, giám sát và quy định rõ trách nhiệm, quyền hạn của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp; chỉ đạo quyết liệt hơn nữa đổi mới công tác cán bộ, sớm ban hành quy chế thi tuyển các chức danh lãnh đạo quản lý trong hệ thống chính trị; bổ sung các quy định về chế độ tiền lương, phụ cấp gồm "phần cứng" ổn định theo ngạch bậc và phần " mềm" theo hiệu suất, sáng kiến; sớm chỉ đạo xây dựng và thực hiện thí điểm nhất thể hóa một số tổ chức, chức danh lãnh đạo của cơ quan tổ chức có chức danh, nhiệm vụ tương đồng...
Tăng cường hoạt động đối ngoại đối với các tỉnh biên giới
Đồng chí Trần Văn Sơn, Bí thư Tỉnh ủy Điện Biên đã trình bày tham luận với chủ đề "Xây dựng hệ thống chính trị cơ sở, phát huy khối đại đoàn kết các dân tộc, đảm bảo quốc phòng-an ninh và tăng cường hoạt động đối ngoại đối với các tỉnh biên giới." Theo đó, để tiếp tục xây dựng, nâng cao chất lượng hệ thống chính trị cơ sở, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, đảm bảo quốc phòng-an ninh và tăng cường đối ngoại, cần tiếp tục đổi mới sâu rộng, toàn diện phương thức hoạt động của các tổ chức trong hệ thống chính trị; lãnh đạo, chỉ đạo và hướng dẫn thực hiện tốt Luật Tổ chức chính quyền địa phương.
Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể, tổ chức hội, hội quần chúng bám sát nhiệm vụ chính trị, phối hợp tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho đoàn viên, hội viên, các tầng lớp nhân dân về chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước, của tỉnh và của tổ chức cấp trên; xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cơ sở đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
Đồng thời, để phát huy khối đại đoàn kết toàn dân tộc, cần tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy, tổ chức đảng, phát huy sức mạnh tổng hợp các cơ quan trong hệ thống chính trị; phát huy vai trò chủ động, tích cực của mặt trận tổ quốc và các đoàn thể nhân dân trong tuyên truyền, vận động; nâng cao năng lực, chất lượng hoạt động của các tổ chức trong hệ thống chính trị để phát huy sức mạnh khối đoàn kết các dân tộc.
Liên quan đến việc đảm bảo quốc phòng-an ninh, cấp ủy, chính quyền các cấp, các ngành, nòng cốt là lực lượng vũ trang cần nắm chắc tình hình, nhận định, dự báo đúng tình hình, xử lý kịp thời, có hiệu quả các tình huống xảy ra, giữ vững ổn định chính trị, chủ quyền an ninh biên giới quốc gia; thực hiện tốt công tác quản lý Nhà nước về quốc phòng, an ninh; phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị trong sự nghiệp bảo vệ an ninh Tổ quốc.
Cùng với đó, tỉnh Điện Biên kiến nghị Đảng, Nhà nước cần tiếp tục quan tâm hơn nữa về cơ chế, chính sách, giúp các tỉnh có biên giới có điều kiện mở rộng và tăng cường hoạt động đối ngoại; thúc đẩy hoạt động thương mại biên giới, khai thác tiềm năng, lợi thế của khẩu biên giới đất liền; tăng cường hợp tác trao đổi nắm tình hình; kết hợp chặt chẽ giữa quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền biên giới lãnh thổ, với khai thác có hiệu quả kinh tế đối ngoại, tiềm năng lợi thế cửa khẩu; xây dựng biên giới ổn định, hòa bình và phát triển.
Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát trong Đảng
Thuc hien cac giai phap dua dat nuoc phat trien nhanh, ben vung-Hinh-3
Đồng chí Mai Thế Dương, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Kiểm tra Trung ương trình bày tham luận. (Ảnh: TTXVN) 

Sự thật về “lò sản xuất tiến sĩ”

Mới đây, trên mạng xã hội có thông tin phản ánh về "lò sản xuất tiến sĩ" chỉ 1 ngày 1 tiếng 15 phút ra một tiến sĩ.

GS. TS Nguyễn Xuân Thắng cho biết: “Phải thận trọng với thông tin này. Đây là đợt bảo vệ của 44 mã ngành, sau 3 năm làm luận án đến hạn bảo vệ chứ không phải như thông tin suy luận “thiếu hiểu biết” của người viết lên facebook”.
Mới đây, trên mạng xã hội có thông tin phản ánh về "lò sản xuất tiến sĩ" chỉ 1 ngày 1 tiếng 15 phút ra một tiến sĩ. Đó là Học viện Khoa học Xã hội thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam.

Đọc nhiều nhất

Làng hương cổ ở Hà Nội tất bật hàng Tết

Làng hương cổ ở Hà Nội tất bật hàng Tết

Những ngày cận Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, làng nghề làm hương tại xã Quảng Phú Cầu (Hà Nội) lại tất bật. Khắp các xưởng, không khí lao động trở nên hối hả, máy móc hoạt động hết công suất.

Tin mới

Làng hương cổ ở Hà Nội tất bật hàng Tết

Làng hương cổ ở Hà Nội tất bật hàng Tết

Những ngày cận Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, làng nghề làm hương tại xã Quảng Phú Cầu (Hà Nội) lại tất bật. Khắp các xưởng, không khí lao động trở nên hối hả, máy móc hoạt động hết công suất.