Công dân có quá nhiều giấy tờ tùy thân, Bộ Công an nêu bất cập

"Việc có quá nhiều loại giấy tờ khác nhau gây ra khó khăn nhất định cho công dân trong lưu trữ, sử dụng, nhất là trong thực hiện các thủ tục hành chính".

Theo báo cáo của Bộ Công an về thực hiện Luật Căn cước công dân, hiện nay công dân có nhiều loại giấy tờ tùy thân khác nhau như thẻ Căn cước công dân, thẻ bảo hiểm y tế, sổ bảo hiểm xã hội, giấy khai sinh, giấy phép lái xe, thẻ học sinh, sinh viên, thẻ hội viên, thẻ hành nghề...
"Việc có quá nhiều loại giấy tờ khác nhau được cơ quan có thẩm quyền cấp cho công dân gây ra khó khăn nhất định cho công dân trong lưu trữ, sử dụng, nhất là trong thực hiện các thủ tục hành chính, các tiện ích, dịch vụ công; không phù hợp với xu hướng chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động quản lý nhà nước, hoạt động xã hội đang ngày càng phát triển ở nước ta"- báo cáo cho hay.
Cong dan co qua nhieu giay to tuy than, Bo Cong an neu bat cap
Căn cước công dân gắn chíp điện tử. 
Trong khi đó, Luật Căn cước công dân hiện hành không có các quy định về việc khai thác, sử dụng thông tin trên thẻ Căn cước công dân (bao gồm thông tin về căn cước công dân và các thông tin trên giấy tờ khác của công dân được tích hợp vào thẻ Căn cước công dân qua chíp điện tử và mã QR code). Nhiều đơn vị chưa tham gia triển khai vì đây không phải là nội dung được quy định trong luật.
Vì vậy, Bộ Công an đề xuất bổ sung vào luật sẽ được sửa đổi quy định về việc tích hợp một số thông tin khác của công dân (ngoài thông tin về Căn cước công dân) vào thẻ Căn cước công dân và thay thế việc sử dụng một số loại giấy tờ do cơ quan có thẩm quyền cấp chứa thông tin đã được tích hợp.
Cụ thể, bổ sung quy định về nguyên tắc, trình tự, thủ tục để thu thập, tích hợp thông tin; bổ sung quy định về hình thức tích hợp, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan đến việc thực hiện tích hợp thông tin; bổ sung quy định về loại thông tin được tích hợp (như thẻ bảo hiểm y tế, sổ bảo hiểm xã hội, đăng ký phương tiện, giấy phép lái xe, thẻ cán bộ, công chức, viên chức, thẻ học sinh, sinh viên, thẻ hành nghề, văn bằng, chứng chỉ hoặc giấy tờ khác thuộc lĩnh vực quản lý của các Bộ, cơ quan ngang Bộ sau khi thống nhất với Bộ Công an).
Bổ sung quy định chuyển tiếp, lộ trình tích hợp thông tin; bổ sung quy định về sửa đổi, bổ sung một số luật có liên quan quy định về việc tích hợp, sử dụng thẻ Căn cước công dân thay thế cho giấy tờ do cơ quan có thẩm quyền cấp.
Bổ sung quy định, tránh gây khó khăn, phiền hà cho công dân
Trong quá trình thực hiện chuyển đổi số, việc xác định, định danh công dân trên môi trường điện tử (công dân số) là rất cần thiết. Luật Căn cước công dân mới chỉ tập trung vào việc quản lý công dân qua Cơ sở dữ liệu căn cước công dân, Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, qua thẻ Căn cước công dân mà chưa có quy định về việc xác định, quản lý, định danh công dân trên môi trường điện tử.
Điều này gây khó khăn trong phát triển các tiện ích, triển khai dịch vụ công, quản lý các giao dịch điện tử quan trọng trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, bất động sản... chưa bảo đảm, bảo vệ được quyền, lợi ích chính đáng của công dân trên môi trường điện tử.
Cong dan co qua nhieu giay to tuy than, Bo Cong an neu bat cap-Hinh-2
Làm thủ tục cấp thẻ Căn cước công dân (Ảnh minh họa: Mạnh Quân). 
Luật cũng đã quy định việc chuyển đổi từ cấp, sử dụng Chứng minh nhân dân sang cấp, sử dụng bằng thẻ Căn cước công dân. Vậy nhưng nhiều cơ quan, tổ chức đã yêu cầu công dân bắt buộc phải thực hiện các thủ tục để cập nhật, điều chỉnh lại thông tin trên giấy tờ, tài liệu đã cấp trước đây cho công dân (có thông tin về Chứng minh nhân dân) bằng thông tin về thẻ Căn cước công dân (như trong lĩnh vực tài nguyên và môi trường, bảo hiểm, tài chính, ngân hàng...) gây khó khăn, phiền hà cho công dân.
Do đó, Bộ Công an đề xuất sửa đổi, bổ sung quy định chuyển tiếp về thời hạn sử dụng thống nhất thẻ Căn cước công dân (gắn chíp) thay thế cho Chứng minh nhân dân và thẻ Căn cước công dân có mã vạch để tăng cường bảo mật, chống làm giả và phát huy hiệu quả khai thác, ứng dụng tiện ích mới của thẻ Căn cước công dân.
Luật sửa đổi cũng cần bổ sung quy định hạn chế việc buộc thay đổi, điều chỉnh thông tin trên giấy tờ, tài liệu của công dân có sử dụng thông tin Chứng minh nhân dân bằng thông tin về thẻ Căn cước công dân qua ứng dụng mã QR code và chíp điện tử trên thẻ Căn cước công dân.
Bên cạnh đó, cơ quan này đề xuất bổ sung một số nhóm thông tin vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư gồm: Thông tin về số chứng minh nhân dân của công dân, ngày cấp, nơi cấp; người giám hộ, người được giám hộ; thông tin về diện chính sách; thông tin về người không quốc tịch nhưng đã sinh sống ổn định, lâu dài tại Việt Nam.
Đã cấp hơn 65 triệu thẻ Căn cước công dân gắn chíp điện tử
Tại buổi làm việc với Đoàn đại biểu Ban Kinh tế Trung ương và Ban Chỉ đạo xây dựng Đề án "Chủ trương, chính sách công nghiệp hóa, hiện đại hóa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045" vừa diễn ra, Bộ Công an cho biết hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư đã thu thập và đồng bộ gần 104 triệu phiếu thông tin cư dân từ các nguồn thông tin và cấp trên 65 triệu thẻ căn cước công dân cho người dân.
Bộ Công an đã trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 06 ngày 6/1/2022 về phê duyệt Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến 2030 (Đề án 06).
Triển khai đề án này, Bộ Công an đã xây dựng ứng dụng định danh điện tử quốc gia VNEID, phấn đấu đến năm 2025 có trên 40 triệu tài khoản người dùng, đảm bảo 100% các giao dịch công dân số được ký số xác thực. Hiện Bộ Công an đã chủ động phối hợp với các bộ, ngành, địa phương từng bước hoàn thiện việc kết nối, chia sẻ, tích hợp cơ sở dữ liệu, đến nay đã hoàn thành 22/25 dịch vụ công thiết yếu theo Đề án...

Hà Nội cấp thẻ căn cước gắn chip từ 1/1/2021

Công an khuyến khích công dân từ đủ 14 tuổi trở lên, người đã được cấp CCCD mã vạch hoặc chứng minh nhân dân nhưng bị hỏng, mất, hết thời hạn nên đi làm thẻ căn cước gắn chip.

Từ 1/1 đến hết ngày 30/6/2021, Công an thành phố Hà Nội thành lập các tổ lưu động để cấp thẻ căn cước công dân (CCCD) gắn chip tại các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, trường học và các khu dân cư.

Ngoài các tổ lưu động, lực lượng chức năng cũng tiếp nhận hồ sơ (tối thiểu 10 tiếng mỗi ngày) để cấp CCCD mẫu mới tại các trụ sở công an cấp huyện.

TP.HCM cấp căn cước công dân gắn chip cho hơn 10 triệu dân

Khi đến cơ quan công an để đổi căn cước công dân (CCCD) có gắn chip, người dân chỉ cần đọc tên, ngày/tháng/năm sinh và địa chỉ mà không cần kê khai gì thêm.

Từ ngày 1-1-2021, Công an TP.HCM sẽ cấp đổi CCCD có gắn chip điện tử cho trên 10,4 triệu người dân thường trú và tạm trú trên địa bàn TP. Liên quan vấn đề này, Đại tá Lê Công Vân, Trưởng phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (PC06) Công an TP.HCM, cho biết quy trình sẽ được thực hiện đơn giản và nhanh chóng.

TP.HCM cap can cuoc cong dan gan chip cho hon 10 trieu dan
Đại tá Lê Thanh Vân, Trưởng phòng PC06 Công an TP.HCM cho biết quy trình cấp CCCD có gắn chip được thực hiên đơn giản và nhanh chóng. Ảnh: NT 
Chỉ mất khoảng 5 phút để làm thủ tục
Đại tá Lê Công Vân thông tin, từ tháng 3-2020, Phòng PC06 đã thực hiện dự án thu thập cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Công an các quận, huyện, phường, xã đã trực tiếp thu thập các thông tin về dân cư theo mẫu DC1 để nhập vào cơ sở dữ liệu quốc gia được thống nhất trên toàn quốc. Đây chính là cơ sở để tiến tới chính phủ điện tử với nền hành chính kỹ thuật số. Đặc biệt đây cũng chính là dữ liệu quan trọng phục vụ cho việc cấp đổi và quản lý CCCD có gắn chip điện tử được thực hiện từ đầu năm 2021.
Theo ông, khi các dữ liệu dân cư đã được khai báo và nhập vào hệ thống quản lý dữ liệu thì từ ngày 1-1-2021, khi đến các trụ sở công an để cấp đổi CCCD có gắn chip, người dân sẽ không cần phải kê khai gì thêm.
Khi người dân đến Phòng PC06 và các đội cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội ở công an 24 quận, huyện để cấp đổi CCCD có gắn chip chỉ cần nói tên, ngày/tháng/năm sinh và địa chỉ cho cán bộ. Cán bộ tiếp nhận sẽ thao tác trên máy, toàn bộ thông tin của người dân sẽ hiện ra và người dân chỉ cần kiểm tra lại lần nữa. Kiểm tra xong, cán bộ mời người dân chụp ảnh và lăn tròn 10 ngón tay. Sau đó người dân có thể lấy giấy hẹn và ra về.
"Quá trình này chỉ mất khoảng 5 phút nếu người dân đã kê khai thông tin chính xác trên mẫu DC1 trước đó. Thậm chí quy trình nhận thẻ sẽ được rút ngắn xuống còn khoảng 5-7 ngày, người dân có thể đến tận nơi hoặc nhận qua bưu điện” - trưởng Phòng PC06 nói.
Trưởng Phòng PC06 cũng thông tin thời gian tới PC06 sẽ có thông báo và hướng dẫn cụ thể cho các cơ quan, đơn vị có liên quan để hỗ trợ người dân giao dịch trong thời gian chờ cấp đổi CCCD mới. Việc này nhằm đảm bảo không gây phiền hà cho người dân.
TP Cần Thơ đã sẵn sàng cấp CCCD có gắn chip
Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (PC06) Công an TP Cần Thơ đã sẵn sàng để cấp CCCD có gắn chip điện tử cho người dân. Khi nhận kế hoạch của Bộ Công an về cấp CCCD có gắn chip điện tử, Phòng PC06 đã tổ chức lập danh sách người trong độ tuổi cấp CCCD nhưng chưa được cấp. Đồng thời, đơn vị cũng tổ chức cho cán bộ, chiến sĩ của đơn vị tham gia các lớp tập huấn về cấp CCCD có gắn chip điện tử.
Thượng tá TRẦN HOÀNG PHÚC, Phó Trưởng phòng PC06, Công an TP Cần Thơ.

TP.HCM cap can cuoc cong dan gan chip cho hon 10 trieu dan-Hinh-2
Người dân làm căn cước công dân tại Phòng PC06 Công an TP.HCM.
Ảnh: LÊ THOA. 

Huy động 3.900 cảnh sát khu vực trực tiếp cấp đổi

Trưởng Phòng PC06 cho biết ngoài 2,9 triệu người vừa được cấp CCCD có mã vạch thì mục tiêu của TP.HCM là đến ngày 1-7-2021 sẽ phải cấp CCCD có gắn chip cho hơn 7 triệu người dân thường trú và tạm trú còn lại. Trong khi đó, hiện nay TP.HCM chỉ có khoảng 1.600 cán bộ phụ trách công tác này. “Đây là một áp lực không nhỏ đối với lực lượng trực tiếp cấp đổi CCCD” - Đại tá Vân nhìn nhận.

Trưởng Phòng PC06 khẳng định hiện nay có ba loại thẻ là CMND 9 số, CMND 12 số và CCCD có mã vạch, nếu còn thời hạn sử dụng thì có giá trị ngang nhau. Người dân hoàn toàn có thể sử dụng ba thẻ này để giao dịch. Do đó, để giảm phiền hà cho người dân, Công an TP.HCM đề nghị những trường hợp nào chưa thực sự cần thiết cấp đổi từ CMND sang CCCD có gắn chip thì chưa nên làm từ ngày 1-1-2021 vì sẽ gây quá tải cho đường truyền, nhân lực.

“Các trường hợp cần thiết phải đổi ngay là công dân chưa được cấp CMND hoặc CCCD; công dân đã được cấp nhưng bị hỏng, mất, hết thời hạn phải thực hiện các giao dịch cần thiết ở ngân hàng, sân bay…” - trưởng Phòng PC06 khẳng định.

Trước áp lực đông dân, TP.HCM cũng đang tập huấn công tác cấp đổi CCCD có gắn chip cho khoảng 3.900 cảnh sát khu vực và công an viên. Thời gian tới, TP sẽ huy động toàn bộ lực lượng này tham gia hỗ trợ việc cấp đổi CCCD. Bộ Công an còn trang bị cho mỗi quận, huyện hai bộ thiết bị chụp ảnh và lăn tay lưu động để các cảnh sát khu vực có thể đi đến tận xóm, ấp, tổ dân phố cấp đổi CCCD có gắn chip cho những người dân không có điều kiện đi lại.

Công an TP cũng xác định nhóm người ưu tiên hiện nay là cán bộ cách mạng lão thành, cán bộ hưu trí, lãnh đạo cấp trung ương, tỉnh/thành đang cư trú trên địa bàn TP; gia đình chính sách, gia đình liệt sĩ, neo đơn; người khuyết tật, không có khả năng đi lại… TP cũng đưa tổ lưu động đến những nơi tập trung đông người như các trường khuyết tật, bệnh viện, trường học… để thực hiện.

“Với nguồn lực, nhân lực được đầu tư quyết liệt và sự tập trung cao độ của cán bộ, chiến sĩ, tôi tin rằng Công an TP sẽ phấn đấu đạt được chỉ tiêu cấp đổi CCCD có gắn chip cho người dân thường trú và tạm trú đang sống ở địa bàn TP” - Đại tá Lê Công Vân nhấn mạnh.

Báo công an để vô hiệu hóa khi mất CCCD có chip
Thẻ CCCD được gắn chip điện tử có tính bảo mật cao, dung lượng lưu trữ lớn cho phép tích hợp nhiều ứng dụng kèm theo và kết nối rộng rãi với các dịch vụ công cộng.
Với việc tích hợp đầy đủ thông tin cá nhân, khi đi giao dịch, người dân không cần mang theo nhiều giấy tờ như trước đây, mà chỉ cần dùng thẻ CCCD có gắn chip để hoàn thành tất cả giao dịch. Ngoài ra, CCCD cũng sẽ chứa luôn cả thông tin về cư trú sau khi “khai tử” sổ hộ khẩu giấy từ ngày 1-1-2023. Thậm chí nếu có các hiệp ước quốc tế thì khi người dân ra nước ngoài cũng không cần mang theo hộ chiếu.
Bên cạnh đó, dữ liệu trên chip có thể được truy cập ngay lập tức, xác thực ngay danh tính người sử dụng, hạn chế thấp nhất giả mạo cũng như bảo mật các giao dịch, nhất là giao dịch tài chính.
Thời gian tới, công an sẽ được cấp một thiết bị mà thông qua chụp ảnh, vân tay thì có thể xác nhận được thông tin của người dân, hỗ trợ điều tra các vụ tai nạn giao thông và các hành vi vi phạm pháp luật khác.
Trường hợp người dân bị mất, bị trộm thẻ thì phải báo ngay cho chính quyền, công an địa phương để vô hiệu hóa toàn bộ chức năng của CCCD đó, tránh các tình huống xấu xảy ra.
Trước thông tin cơ quan chức năng sẽ định vị người dân thông qua con chip trên thẻ CCCD, Công an TP.HCM đảm bảo con chip này không có chức năng định vị mà chỉ có nhiệm vụ tích hợp những thông tin cần thiết để phục vụ lợi ích cho người dân trong giao dịch.
Đại tá LÊ CÔNG VÂN,Trưởng phòng PC06, Công an TP.HCM

Đọc nhiều nhất

Làng hương cổ ở Hà Nội tất bật hàng Tết

Làng hương cổ ở Hà Nội tất bật hàng Tết

Những ngày cận Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, làng nghề làm hương tại xã Quảng Phú Cầu (Hà Nội) lại tất bật. Khắp các xưởng, không khí lao động trở nên hối hả, máy móc hoạt động hết công suất.

Tin mới

Làng hương cổ ở Hà Nội tất bật hàng Tết

Làng hương cổ ở Hà Nội tất bật hàng Tết

Những ngày cận Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, làng nghề làm hương tại xã Quảng Phú Cầu (Hà Nội) lại tất bật. Khắp các xưởng, không khí lao động trở nên hối hả, máy móc hoạt động hết công suất.