"Chết đứng" vì hồn nhiên đầu tư bất động sản theo… tin đồn

Nhiều người phải trả giá đắt vì đầu tư bất động sản với sự… hồn nhiên.

Không ít người lâm vào cảnh tán gia bại sản, nợ nần chồng chất khi lao vào đầu tư bất động sản (BĐS) theo tin đồn, tin truyền miệng hoặc chạy theo tâm lý đám đông.
Sập bẫy vì giá đất rẻ bèo
Tự nhận mình là nạn nhân của cơn sóng đầu tư nhà đất theo tâm lý bầy đàn, anh Nguyễn Tuấn, nhà ở quận 1, TP.HCM, ngậm ngùi nói: “Tôi không chỉ mất hết vốn mà còn phải gánh thêm khoản nợ kếch xù của ngân hàng. Vì khoản nợ này mà cuộc sống gia đình tôi tan nát”.
Năm 2006, thấy nhiều người kháo nhau giá đất ở khu TP mới Nhơn Trạch, Đồng Nai tăng vùn vụt, mua rồi bán lại chắc chắn sẽ có lời to. Nghe bùi tai, anh Tuấn đổ hết toàn bộ số tiền hơn 10 tỉ đồng tích lũy được, cộng thêm tiền vay ngân hàng để đầu tư mua đất ở khu vực này.
Thời điểm mua, giá đất đang trong cơn sốt, lên tới 6-8 triệu đồng/m2. Nhưng sau đó thị trường bỗng nhiên đóng băng, giao dịch trầm lắng. Những dự án mà trước đây người ta giành nhau mua cho bằng được một vài nền, nay lô nhô vài nóc nhà biệt thự xây dở dang, trở thành bãi chăn thả gia súc của dân địa phương. Giá đất sụt giảm thê thảm hơn 50%, rao bán chỉ 2-4 triệu đồng/m2 cũng không ai đoái hoài.
Một trong những nguyên nhân khiến nhà đất ở khu TP mới Nhơn Trạch lao dốc là do hạ tầng kết nối với TP.HCM không phát triển đúng như kỳ vọng, hạ tầng phát triển kém nên không thu hút được người dân đến ở. Trong khi đó để nhà đất tăng giá cần phải có sự phát triển đồng bộ giữa hạ tầng kỹ thuật như điện, đường và hạ tầng xã hội như chợ, bệnh viện, trường học.
“Từ chỗ là một ông chủ nắm trong tay cả ngàn mét vuông đất nhưng tới giờ tôi phải sống dựa vào nghề xe ôm, kiếm từng đồng bạc lẻ. Khoản nợ hơn chục tỉ đồng vẫn còn treo lơ lửng trên đầu, không biết khi nào mới có thể trả nổi” - anh Tuấn chua chát nói.
"Chet dung" vi hon nhien dau tu bat dong san  theo… tin don
 Nhiều biệt thự tại khu dân cư Khang An, phường Phú Hữu, quận 9, TP.HCM bỏ hoang từ nhiều năm nay.Ảnh: THÙY LINH
Anh Tuấn không phải là người duy nhất thất bại cay đắng vì đầu tư theo phong trào. Nữ doanh nhân Lê Hoài Anh nhà ở quận Bình Thạnh, TP.HCM chia sẻ bài học xương máu khi say sưa lao vào cơn sốt đất năm 2007-2008. Thời điểm này giá đất tăng vù vù nên bà quyết định giành 50% vốn tự có và vay ngân hàng 50% để đầu tư mua đất đai. Khi vay lãi suất chỉ ở mức 9%-10%, đùng một cái ngân hàng tăng lãi suất lên 17%-18%, thậm chí cao điểm lên tới 25%.
“Trong ba năm tiền lãi suất đã ăn hết 50%-60% vốn của tôi. Chưa hết giá nhà đất lại giảm ít nhất từ 30% đến 60% khiến tôi lỗ nặng” - bà Hoài Anh cay đắng.
Cũng bị cuốn theo giấc mơ làm giàu nhanh từ đất, chị Nguyễn Hồng Phương bán hết gia sản tại TP.HCM để đầu tư đất tại khu vực Hồ Tràm thuộc huyện Xuyên Mộc, Bà Rịa-Vũng Tàu. Chị Phương kể: Năm 2013, nghe đồn Chính phủ sắp cho cả người Việt vào chơi casino tại khu du lịch ở Hồ Tràm nên chắc chắn lượng khách đến mua đất và chơi bài sẽ tăng gấp bội.
“Lúc đó chỉ có một số người được rỉ tai thông tin vàng này, còn người dân ở đây vẫn chưa biết gì nên giá đất vô cùng rẻ. Một mét vuông đất tại khu vực này chỉ quanh 220.000 đồng, tức là mỗi mét vuông đất tương đương với 1 kg thịt bò. Thấy đất quá rẻ, cơ hội kiếm lời lớn nên tôi bán đứt căn nhà trị giá 10 tỉ đồng trên đường Hồng Hà, quận Tân Bình, TP.HCM để lấy tiền mua 2.000 m2 đất và sau đó xây nhà nghỉ” - chị Phương kể.
Thế nhưng cho đến tận bây giờ, khách đến casino Hồ Tràm chỉ có người nước ngoài, còn người Việt thì hạn chế vì điều kiện vô cùng khắt khe. “Kế hoạch đón sóng của tôi hoàn toàn thất bại. Đến giờ tôi vẫn đang phải gánh chịu hậu quả từ quyết định quá vội vàng, sai lầm khi nghe tin đồn không chính thống, truyền miệng” - chị Phương chia sẻ.
“Hồn nhiên” mua nhà đất
Từ sự thất bại của chính bản thân mình, bà Lê Hoài Anh đúc kết: “Thị trường nhà đất thường diễn biến khó lường và bất ổn nên nhà đầu tư cần thận trọng, đừng chạy theo đám đông nếu không lại giống với trường hợp của tôi. BĐS đứng hình trong một thời gian dài khiến tôi suýt phá sản và giờ này vẫn đang phải giải quyết hậu quả”.
Chuyên gia BĐS Phan Công Chánh thì nhận xét không ít người Việt có xu hướng đầu tư theo tâm lý đám đông, tức thấy người khác đổ xô đi mua đất cũng nhảy vào đầu tư. Điều đó khiến cho nhiều người bị cuốn vào vòng xoáy thị trường mà bỏ qua hết kiến thức, những quy luật thị trường và những kinh nghiệm mà người ta biết. Họ còn bỏ qua luôn cả nguyên tắc cơ bản là phải mua BĐS dựa trên giá trị thực chứ không dựa trên giá rao bán.
Ông Chánh phân tích: “Trên thị trường nhà đất luôn có ba trạng thái đó là đi lên, đi ngang và đi xuống. Nhưng những người mua đất theo tâm lý đi tắt đón đầu thường chỉ nghĩ đến kịch bản là giá sẽ tiếp tục tăng cao mà không hề nghĩ tới những hệ lụy như giá sẽ đi ngang hoặc lao dốc. Điều đó có nghĩa những người này chỉ nắm hơn 30% xác suất chiến thắng trong cuộc chơi của thị trường. Họ tham gia vào thị trường với sự hồn nhiên và vô tư như vậy nên khả năng lãnh đủ là rất cao. Bởi bên cạnh chuẩn bị nguồn vốn thì việc kiểm tra quy hoạch, mật độ dân cư, hạ tầng… cũng vô cùng quan trọng”.
Ông Chánh cũng cho rằng nếu nhà đầu tư vừa xuống tiền vào thời điểm giá tăng cao, vừa sử dụng đòn bẩy tài chính nhiều - vay nhiều tiền để mua nhà đất - trong khi hạ tầng lại chưa phát triển tới nơi tới chốn thì việc thua lỗ là chắc chắn.
Trong khi đó, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP.HCM (HoREA), nhận xét thời gian qua có hiện tượng đầu nậu và cò đất lợi dụng các thông tin về việc đề xuất các dự án hoành tráng mà nếu được thực hiện sẽ góp phần làm thay đổi diện mạo TP.HCM. Đơn cử như dự án công viên safari quy mô 400 ha tại huyện Củ Chi; dự án khu đô thị lấn biển Cần Giờ rộng đến 2.000 ha; dự án đại lộ ven sông Sài Gòn dài khoảng 60 km từ huyện Củ Chi về quận 1...
“Các nhà đầu tư thứ cấp lướt sóng theo tâm lý đám đông có thể bị sập bẫy, bị thiệt hại nặng” - ông Châu cảnh báo.

Dự cảm về Metro Sài thành

Siêu dự án tàu điện ngầm Metro đang được triển khai được kỳ vọng lớn nhưng kéo theo đó cũng có không ít mối lo. Diện mạo mới cho giao thông đô thị Việt Nam không chỉ phụ thuộc vào một sự chuẩn bị chu đáo của “lãnh đạo mà còn ở chính ý thức của người dân.

Không ít ý kiến trái chiều đặt dấu chấm hỏi cho sự cần thiết của Metro so với các giải pháp giao thông công cộng khác. Từ yêu cầu kinh phí 2,49 tỷ USD đến lộ trình mười năm (tính riêng tuyến Metro số 1) thì sự thận trọng của một bộ phận dư luận không phải là không có lý.

Thuốc đắt và đắng cho giao thông đô thị

GS. Phan Văn Trường, người từng tham gia nghiên cứu dự án Metro của Bangkok, Singapore cho rằng: Metro giống như một "liều thuốc đắt và đắng" nhưng hữu hiệu cho "căn bệnh" giao thông đô thị Việt Nam. Thế còn câu hỏi ngược lại, nếu đã muốn "cách mạng" thì phải chấp nhận, vì thế Metro giống như một "liều thuốc" càng uống sớm càng có khả năng mau khỏi bệnh. Từ bài học của Bangkok, ông nhấn mạnh rằng càng chậm trễ, mật độ nhà cửa càng tăng, gánh nặng ngân sách cho Metro càng lớn. Hơn nữa, Ban chỉ đạo Metro có thể tận dụng những bài học kinh nghiệm từ các quốc gia khác đã thành công về Metro.

Giải pháp về mặt tài chính đang được nghiên cứu là tích hợp các trung tâm mua sắm tại những ga trung tâm. Ông Nguyễn Văn Đồi (Giám đốc dự án Thảo Điền Pearl) cho rằng hệ thống Metro sẽ đảm bảo được một nguồn thu hồi vốn từ các dự án đầu tư bất động sản đi kèm.

Bên cạnh đó, hình thức trợ giá áp đối với xe buýt có thể đưa vào Metro nhằm tạo điều kiện khuyến khích cư dân sử dụng phương tiện giao thông vốn còn mới này. Tuy nhiên, ứng với số vốn vay 2,2 tỷ USD từ ODA Nhật Bản đối với tuyến Metro số 1 thì sự đảm bảo về vốn trước và sau dự án vẫn đang "đánh đố" Ban quản lí. Bởi lẽ năm vừa qua, dù ngân sách dành cho trợ giá xe buýt của thành phố đã lên đến 1.500 tỷ đồng, hiệu quả đạt được vẫn không như mong đợi khi cường độ sử dụng phương tiện cá nhân vẫn không giảm. Song song đó, với thời lượng giãn cách tuyến dự tính 3-10 phút thì Metro cần một lượng khách nhất định để bù lỗ chi phí vận hành. Có thể nói, kinh phí là một vấn đề nan giải bậc nhất đối với Metro hiện nay.
 

Không ít quốc gia đã vượt qua khó khăn và vận hành thành công tàu điện ngầm Metro. Nghiên cứu về kinh nghiệm của "Đảo quốc Sư tử" cho thấy một sự minh bạch và công khai về Metro sẽ góp phần thu hút sự ủng hộ của cộng đồng. Cục Giao thông đất đai Singapore (LTA) thường xuyên tổ chức các cuộc gặp gỡ để lấy ý kiến cư dân cũng như phổ biến những thông tin mới nhất về dự án. Nhờ đó, mà tàu điện ngầm của Singapore đã tạo được uy tín đối với cộng đồng nói chung và nhà đầu tư nói riêng. Bên cạnh đó, từ mô hình tàu điện của Thái Lan, nghiên cứu Giao thông đô thị của Ngân hàng thế giới (WB) cũng chỉ ra những điểm Việt Nam cần lưu ý.

Đầu tiên là tránh sự chồng chéo chức năng của các cơ quan có liên quan đến dự án Metro. Tuyến tàu điện đầu tiên của người Thái vận hành vào những năm 1990 dưới sự kiểm soát của ba cơ quan chức năng đã dẫn đến sự trị trệ không đáng có. Ngoài ra, dự án BERTS của Bangkok cũng nhấn mạnh các yếu tố tiên quyết để xây dựng thành công Metro. Không chỉ cần một kế hoạch chi tiết và kĩ lưỡng, quy hoạch lại hệ thống giao thông công cộng, mà còn một khung pháp lí vững chắc để tận dụng tối đa hợp tác công - tư (PPP).

Văn hóa Metro

Cũng từ nghiên cứu trên, kinh nghiệm của Nhật Bản - quốc gia nổi tiếng với hệ thống tàu điện ngầm - xoay quanh ba vấn đề chính: pháp luật, quyền lực và môi trường kinh tế - xã hội. Về pháp luật, như đề xuất của ban chỉ đạo dự án Metro TP. Hồ Chí Minh, một hành lang pháp lý chặt lẽ là vô cùng cần thiết để hạn chế tiêu cực, rủi ro trong quá trình thi công và vận hành dự án "khủng" này. Đối với mảng quyền lực, chính quyền Tokyo linh hoạt thay đổi để phân chia quyền lực hợp lý giữa chính quyền cấp đô thị và cấp vệ tinh.

Hiện tại, đề xuất thành lập bốn thành phố vệ tinh của chính quyền TP. Hồ Chí Minh đang được nghiên cứu sẽ góp phần đặt nền tảng cho sự phát triển của những vùng ngoại thành từ sự thay đổi về phương thức, thời gian di chuyển khi sử dụng tàu điện ngầm.

Cuối cùng là bài học đảm bảo môi trường kinh tế - xã hội thuận lợi, thu hút đầu tư và xây dựng một "văn hóa Metro" - một nhận thức, cách ứng xử đúng cho người dân.

Trong bối cảnh nguồn ngân sách hạn hẹp, sức mua tiêu dùng vẫn chưa phục hồi thì một dự án Metro hoàn thành thì mức thu phí như thế nào là hợp lý về phía người dân. Thách thức đặt ra là thói quen sử dụng phương tiện công cộng của cư dân Sài Gòn vẫn chưa ổn định. Theo thống kê của Trung tâm quản lý và điều hành vận tải công cộng TP. Hồ Chí Minh, hiện nay xe buýt chỉ mới đáp ứng được 6,5% nhu cầu di chuyển. Nói cách khác, người dân vẫn chưa mặn mà với giao thông công cộng.

Nếu lý tưởng, khi Metro trở thành "mạch máu" giao thông của TP. Hồ Chí Minh thì ảnh hưởng tích cực lẫn tiêu cực đến xã hội đều có đủ. Khó tránh khỏi một luồng di cư từ nội thành ra ngoại thành do điều kiện đi lại thuận lợi. Không ít rao bán đất đai ở khu vực gần tuyến Metro số 1 đã "rục rịch", từ đó đặt ra yêu cầu về thu hút đầu tư, quy hoạch lại giao thông, nhà ở và các vấn đề khác. Những vấn đề này đồng nghĩa với cán cân trách nhiệm sẽ có phần nghiêng về chính quyền ngoại ô hơn trước. Đồng thời, những cảnh báo về nguy cơ tệ nạn xã hội, cướp giật... của lớp dân cư đột ngột bị xáo trộn cuộc sống, phải tìm nơi lưu trú mới.

Có thể nói, hướng đi của dự án Metro TP. Hồ Chí Minh hiện nay thừa hưởng rất nhiều từ những bài học của các quốc gia gia thành công nói chung. Tuy đề án Metro đã khởi chạy, song đề án cần quan trọng không kém mang tên "Văn hóa Metro" hình như vẫn chưa được nhắc đến. Và thành bại của "bước ngoặt Metro" phụ thuộc một phần không nhỏ ở chính cư dân Sài Thành.

Tàu Trung Quốc vi phạm lãnh hải Việt Nam ngày càng nhiều

Năm 2013 Tàu Trung Quốc vi phạm lãnh hải Việt Nam.Biên phòng Đà Nẵng đã phát hiện 516 lượt tàu cá vi phạm lãnh hải Việt Nam ở khu vực đông bắc Đà Nẵng, tăng 223 lượt so với năm 2012.

Ngày 8/1, tại hội nghị tổng kết công tác biên phòng và xây dựng lực lượng năm 2013, Biên phòng Đà Nẵng cho biết Trung Quốc thời gian qua đã tăng cường xua đuổi tàu cá của ngư dân Việt Nam. 
Năm 2013, Biên phòng Đà Nẵng đã phát hiện 516 lượt tàu cá vi phạm lãnh hải Việt Nam ở khu vực đông bắc Đà Nẵng, tăng 223 lượt so với năm 2012. Đáng chú ý, từ ngày 22 đến 28/52013, các tàu quân sự của Trung Quốc liên tục xua ép tàu cá ngư dân Việt Nam.

Đọc nhiều nhất

Làng hương cổ ở Hà Nội tất bật hàng Tết

Làng hương cổ ở Hà Nội tất bật hàng Tết

Những ngày cận Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, làng nghề làm hương tại xã Quảng Phú Cầu (Hà Nội) lại tất bật. Khắp các xưởng, không khí lao động trở nên hối hả, máy móc hoạt động hết công suất.

Tin mới

Làng hương cổ ở Hà Nội tất bật hàng Tết

Làng hương cổ ở Hà Nội tất bật hàng Tết

Những ngày cận Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, làng nghề làm hương tại xã Quảng Phú Cầu (Hà Nội) lại tất bật. Khắp các xưởng, không khí lao động trở nên hối hả, máy móc hoạt động hết công suất.