Trong tuyên bố chung đưa ra sau Hội nghị Ngoại trưởng và An ninh G7 tại Canada đầu tuần này, các ngoại trưởng G7 đã bày tỏ quan ngại sâu sắc về tự do hàng hải và việc tuân thủ luật pháp quốc tế.

Tuyên bố viết: “Chúng tôi tái khẳng định cam kết thúc đẩy hợp tác quản lý hàng hải quốc tế để duy trì trật tự hàng hải dựa trên luật định của luật pháp quốc tế và quy định của Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS) nhằm xây dựng lòng tin và đảm bảo an ninh; đồng thời quản lý và giải quyết hòa bình các tranh chấp mà không đe dọa sử dụng vũ lực hoặc có hành động cưỡng chế, phù hợp với luật pháp quốc tế thông qua các cơ chế giải quyết tranh chấp đã được công nhận và cơ chế trọng tài”.

Các Ngoại trưởng Nhóm G7 thảo luận tại hội nghị ở Toronto, Canada. Ảnh: AFP/TTXVN

Cũng theo tuyên bố, các ngoại trưởng G7 tái khẳng định cam kết đối với tự do đi lại trên biển, bao gồm tự do tàu thuyền và máy bay, và các quyền khác, bao gồm các quyền và thẩm quyền của các quốc gia ven biển trong sử dụng các vùng biển theo đúng luật pháp quốc tế. Các quốc gia G7 hiểu rõ tầm quan trọng của việc duy trì một khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương mở và tự do dựa trên pháp quyền, đồng thời mong muốn làm việc với ASEAN và các nước khác trong nỗ lực này.

Liên quan trực tiếp đến vấn đề Biển Đông và Hoa Đông, các Ngoại trưởng G7 nhấn mạnh “sự phản đối mạnh mẽ đối với bất kỳ hành động đơn phương nào làm leo thang căng thẳng và suy yếu ổn định khu vực cũng như trật tự dựa trên luật pháp quốc tế, chẳng hạn như đe dọa hoặc sử dụng vũ lực, cải tạo đất đai quy mô lớn, xây dựng các tiền đồn và sử dụng chúng cho mục đích quân sự”.

Các Ngoại trưởng G7 kêu gọi “tất cả các bên tuân thủ các nghĩa vụ theo luật pháp quốc tế và thực hiện đầy đủ và hiệu quả các cam kết trong Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) một cách toàn diện”.

Các Ngoại trưởng G7 nhấn mạnh tầm quan trọng của các cuộc đàm phán đang diễn ra đối với một bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông, đồng thời hoan nghênh một thỏa thuận không vi phạm quyền của các bên theo luật quốc tế, hoặc không làm ảnh hưởng đến quyền của bên thứ ba.

Theo các Ngoại trưởng G7, để đảm bảo ổn định trong khu vực, những nỗ lực ngoại giao như vậy sẽ dẫn đến việc phi quân sự hóa các điểm tranh chấp và duy trì một Biển Đông hòa bình, cởi mở theo luật pháp quốc tế.

Các Ngoại trưởng G7 coi phán quyết ngày 12/7/2016 của Tòa Trọng tài Thường trực Liên hợp quốc là cơ sở hữu ích cho những nỗ lực tiếp theo để giải quyết hòa bình các tranh chấp ở Biển Đông.

Bên cạnh đó, các Ngoại trưởng G7 tái khẳng định quan tâm đối với việc phá hủy các hệ sinh thái biển ở Biển Đông đe dọa sự bền vững và trữ lượng cá trong khu vực. G7 cam kết sẽ thúc đẩy hợp tác quốc tế nhằm tăng cường bảo vệ môi trường biển và tăng cường hợp tác quốc tế hơn nữa về an ninh, an toàn hàng hải, bảo vệ và quản lý bền vững môi trường biển.