Theo quan niệm xưa, vào ngày rằm tháng Giêng khi chọn loại quả, trái cây bày lên bàn thờ nên ngũ quả theo 5 sắc màu tượng trưng cho ngũ hành (Kim - màu trắng, Mộc - màu xanh, Thủy - màu đen, Hỏa - màu đỏ, Thổ - màu vàng) hoặc ngũ phúc (giàu có, sang trọng, sống lâu, khỏe mạnh, bình yên).

- Quả táo: Trong phong thủy, quả táo tượng trưng cho sự yên bình và hòa hợp. Loại quả này cũng được ưa chuộng vì màu đỏ của nó mang ý nghĩa tốt lành.

- Quả dứa: Dứa đã trở thành một biểu tượng phong thủy cho sự giàu có và may mắn.

- Quả cam: Cam là một trong những loại quả được các gia đình ưa chuộng nhất khi cúng ban thờ. Ngoài ý nghĩa về phong thủy, cam được coi là gửi gắm lời nguyện cầu về may mắn, thành công. Hơn nữa, cam cũng để được lâu trên bàn thờ và có mùi rất thơm.

- Quả chuối: Chuối trong phong thủy mang ý “thu hút”. Vì vậy, nó cũng hay được dùng để thờ cúng.

- Quả xoài: Tượng trưng cho sự cầu mong có được cuộc sống sung túc.

Đây là gợi ý 5 loại quả mang ý nghĩa tốt nên dùng để cúng Rằm tháng Giêng, tuy nhiên, tùy vào từng vùng miền, địa phương và quan niệm của từng người mà có thể lựa chọn loại quả khác. Nhưng việc lựa chọn những loại quả để dâng lễ thắp hương Rằm tháng Giêng chỉ sử dụng những quả đẹp, còn tươi.

Cần lưu ý khi cúng Rằm tháng Giêng, đừng bao giờ chọn những loại quả dưới đây kẻo mọi việc khó lòng hanh thông như ý: hoa quả nhựa làm giả, loại trái cây đã chín kỹ, những trái cây có gai nhọn, loại quả có mùi quá thơm nồng như sầu riêng, mít, những quả mọc sát đất...

Việc bày hoa quả giả trên bàn thờ trong những ngày này vừa không tôn trọng thần linh, gia tiên, vừa không có lợi cho phong thủy.

Theo các chuyên gia, cúng rằm tháng Giêng không nhất thiết phải mâm cao cỗ đầy mà tùy vào điều kiện kinh tế của từng gia đình để chuẩn bị sao cho phù hợp, miễn thành tâm là được.

Thông thường sẽ có 2 mâm cỗ cúng trong ngày Rằm tháng Giêng, gồm 1 mâm cỗ chay dâng Phật và 1 mâm cỗ mặn cúng gia tiên.

Mâm lễ chay cúng Phật gồm: Hoa quả, chè xôi, các món làm từ đậu, canh xào không thêm nhiều hương liệu, bánh trôi nước (Ở một số nơi, trong mâm lễ phải có bánh trôi (chè trôi nước). Ý nghĩa của việc ăn bánh trôi ngày Tết Nguyên Tiêu là mong muốn mọi việc quanh năm được hanh thông, trôi chảy).

Cỗ chay tùy loại có từ 10, 12 tới 25 món. Điểm đặc biệt trên mâm cỗ chay là sự hiện diện của những màu sắc tượng trưng cho ngũ hành. Ăn cơm chay là một cách hướng tới sự cân bằng, thanh thản trong tâm hồn.

Mâm lễ mặn cúng gia tiên ngày Rằm tháng Giêng gồm: 5 lạng thịt vai luộc, 1 bát canh (canh măng, canh mọc...), 1 đĩa xào thập cẩm, 1 đĩa nem, 1 đĩa giò, 1 đĩa xôi gấc, 1 đĩa hoa quả, hoa tươi, trầu cau, rượu nước, đèn nến, vàng mã…

*Thông tin mang tính tham khảo, chiêm nghiệm